ÖZET
Amaç:
Kronik spontan ürtikerli olguların bir kısmında etiyopatogenezden mast hücreleri ve bazofillerin yüzeyindeki yüksek afiniteli IgE reseptörüne veya IgE’ye karşı oluşan otoantikorlar sorumlu tutulmaktadır. Otoimmünitenin gelişmesine neden olan faktörler bilinmemektedir. Genetik faktörlerin otoimmünitede rol oynadığı bilinmektedir ve insan lökosit antijeni (HLA) alellerinin birçok otoimmün hastalıkla ilişkili olduğu gösterilmiştir. Çalışmamızda kronik spontan ürtikerli hastalarda HLA klas II alellerinin sıklığının araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem:
Kesitsel tipteki bu çalışmada, 80 kronik spontan ürtikerli olguda ve 100 renal transplant donöründen oluşan kontrol grubunda HLA klas II alelleri değerlendirildi. Olgu grubu otolog serum deri testi (OSDT) uygulanarak alt gruplara ayrıldı. HLA klas II alelleri, OSDT testi pozitif ve negatif olan kronik spontan ürtiker olgularında ve kontrol grubunda moleküler analiz yöntemiyle (Olerup SSP DQ-DR Combi tray, Genovision, Viyana, Avusturya) belirlendi.
Bulgular:
OSDT hastaların %57,5’inde pozitif bulundu. Kronik spontan ürtikerli hastalarda HLA DRB1*04 ve HLA DQB1*08 alellerinin sıklığı, kontrol grubuna göre anlamlı olarak daha yüksek tespit edildi. HLA DRB1*07 ve HLA DQB1*09 alellerinin sıklığı ise anlamlı derecede daha düşüktü (p<0,05). OSDT pozitif ve negatif olgu grupları ile kontrol grubu karşılaştırıldığında; HLA DRB1*04 ve HLA DQB1*08 alelleri OSDT pozitif hasta grubunda daha sık bulundu (p<0,05). OSDT negatif hasta grubunda ise HLA DRB1*01 ve HLA DRB1*07 alelleri düşük sıklıkta saptandı (p<0,05).
Sonuç:
OSDT pozitif olan olgularda HLA DRB1*04 ve DQB1*08 alellerinin anlamlı derecede daha sık görülmesi ve bu alellerin OSDT negatif olan olgularda kontrol grubundan anlamlı bir farklılık göstermemesi, hastaların bir kısmında patogenezden otoimmün mekanizmaların sorumlu olduğu fikrini desteklemektedir.
Anahtar Kelimeler:
Genetik Yatkınlık, HLA Klas II Alelleri, Kronik Spontan Ürtiker, Otolog Serum Deri Testi, Otoimmünite
Kaynaklar
1Kozel MM, Sabroe RA. Chronic urticaria: aetiology, management and current and future treatment options. Drugs. 2004;64:2515-2536.
2Zuberbier T, Aberer W, Asero R, et al. The EAACI/GA²LEN/EDF/WAO guideline for the definition, classification, diagnosis and management of urticaria. Allergy. 2018;73:1393-1414.
3Nettis E, Foti C, Ambrifi M, et al. Urticaria: recommendations from the Italian Society of Allergology, Asthma and Clinical Immunology and the Italian Society of Allergological, Occupational and Environmental Dermatology. Clin Mol Allergy. 2020;18:8.
4Kaplan AP, Greaves M. Pathogenesis of chronic urticaria. Clin Exp Allergy. 2009;39:777-787.
5Saini SS, Kaplan AP. Chronic Spontaneous Urticaria: The Devil’s Itch. J Allergy Clin Immunol Pract. 2018;6:1097-1106.
6Grattan CE, Wallington TB, Warin RP, et al. A serological mediator in chronic idiopathic urticaria--a clinical, immunological and histological evaluation. Br J Dermatol. 1986;114:583-590.
7Greaves M. Chronic urticaria. J Allergy Clin Immunol. 2000;105:664-672.
8Greaves MW, Tan KT. Chronic urticaria: recent advances. Clin Rev Allergy Immunol. 2007;33:134-143.
9Simmonds MJ, Gough SC. Genetic insights into disease mechanisms of autoimmunity. Br Med Bull. 2005;71:93-113.
10Sabroe RA, Grattan CE, Francis DM, et al. The autologous serum skin test: a screening test for autoantibodies in chronic idiopathic urticaria. Br J Dermatol. 1999;140:446-452.
11Grattan CE. Autoimmune urticaria. Immunol Allergy Clin North Am. 2004;24:163-181.
12Nettis E, Dambra P, D’Oronzio L, et al. Reactivity to autologous serum skin test and clinical features in chronic idiopathic urticaria. Clin Exp Dermatol. 2002;27:29-31.
13Nettis E, Dambra P, D’Oronzio L, et al. Reactivity to autologous serum skin test and clinical features in chronic idiopathic urticaria. Clin Exp Dermatol. 2002;27:29-31.
14Mete N, Gulbahar O, Aydin A, et al. Low B12 levels in chronic idiopathic urticaria. J Investig Allergol Clin Immunol. 2004;14:292-299.
15Abul KA, Lichtman AH, Pober JS, editors. Self-tolerance and autoimmunity. In: Cellular and Molecular Immunology.Second edition, Philadelphia: WB. Saunders; 1994. s. 388-390.
16van Neste D, Bouillenne C. HLA antigens and urticaria. Arch Dermatol Res. 1978;261:213-215.
17Bozek A, Krajewska J, Filipowska B, et al. HLA status in patients with chronic spontaneous urticaria. Int Arch Allergy Immunol. 2010;153:419-423.
18Aydogan K, Karadogan SK, Akdag I, et al. HLA class I and class II antigens in Turkish patients with chronic ordinary urticaria. Clin Exp Dermatol. 2006;31:424-429.
19Doğan N, Çildağ S, Yenisey Ç, et al. The association between chronic spontaneous urticaria and HLA class I and class II antigen. Turk J Med Sci. 2020;50:1231-1235.
20Coban M, Erdem T, Ozdemir S, et al. HLA class I and class II genotyping in patients with chronic urticaria. Int Arch Allergy Immunol. 2008;147:135-139.
21O’Donnell BF, O’Neill CM, Francis DM, et al. Human leucocyte antigen class II associations in chronic idiopathic urticaria. Br J Dermatol. 1999;140:853-858.
22Oztas P, Onder M, Gonen S, et al. Is there any relationship between human leucocyte antigen class II and chronic urticaria? (chronic urticaria and HLA class II). Yonsei Med J. 2004;45:392-395.
23Chen J, Tan Z, Li J, et al. Association of HLA-DRB1, DQB1 alleles with chronic urticaria. J Huazhong Univ Sci Technolog Med Sci. 2005;25:354-356.
24Calamita Z, Pelá AB, Gamberini M, et al. HLA among Brazilian patients with spontaneous chronic urticaria and positive autologous serum skin test. An Bras Dermatol. 2012;87:578-583.